De wereld wordt steeds kleiner: alsof het niets is stappen we op het vliegtuig naar het Verre Oosten of Zuid-Amerika. We hoeven maar te swipen om een voorheen onbekende en onbereikbare wereld op te roepen. Via talloze kanalen weten we precies wat er allemaal speelt in de wereld en houden we contact met anderen, waar zij zich ook bevinden. Uit het oog betekent niet langer uit het hart. Ver weg is opeens heel dichtbij.

Maar op deze golf van globalisering is ook iets anders aangespoeld. Steeds vaker en luider klinkt de roep om eigen volk eerst en het sluiten van de landsgrenzen voor immigranten. Met de opkomst en bloei van een anti-Europees sentiment en anti-immigratiepartijen is het nationalisme terug van nooit echt weggeweest. En of we nu naar het westen of oosten kijken – deze ontwikkelingen lijken overal plaats te vinden. De wereld wordt steeds kleiner, maar keert zich tegelijkertijd steeds meer naar binnen toe.

Denken in ‘wij’ en ‘zij’, in ‘hier’ en ‘daar’ – is dat een fenomeen van alle tijden of is dit typisch iets van nu? In oktober 2020 neemt de Maand van de Geschiedenis je mee op wereldreis om die vraag te beantwoorden. We gaan op zoek naar verhalen van vroeger en vandaag waarin de windstreken elkaar kruisen en ontmoetingen centraal staan: tussen de slavenhandelaar en de tot slaaf gemaakte, tussen Stalin en Roosevelt, tussen de pionier en de native American, tussen de islam en het christendom en tussen de Achterhoeker en de Amsterdammer.

We reizen mee met de vele volkeren die tijdens de ineenstorting van het West-Romeinse Rijk overal in Europa op zoek gaan naar een nieuw thuis; we gaan op expeditie langs de Zijderoute, die eeuwenlang de belangrijkste verbinding vormt tussen Azië en Europa; we stappen aan boord bij ontdekkingsreizigers als Magellaan, Cortés en Barentsz; we kijken toe hoe Oost-Duitse burgers met pikhouwelen de Muur van Berlijn te lijf gaan; we volgen de schepen van de WIC, tijdens de periode van de beruchte Trans-Atlantische slavenhandel en die van de VOC, die – volgeladen met kruiden en specerijen – terugkeren uit de Oost.

Wat je nodig hebt in oktober? Een kompas, een flinke dosis reislust en een wereldkaart. Het thema van de Maand van de Geschiedenis 2020 is Oost/West.

ESSAY MAAND VAN DE GESCHIEDENIS 2020

In zijn essay Reizigers van een nieuwe tijd duikt Benali in het onwaarschijnlijke verhaal van grensganger Jan Janszoon, een Nederlandse piraat die zich in de vroege zeventiende eeuw bekeerde tot de islam en in Marokkaanse dienst trad. “Het wij-zij-denken lijkt alleen maar sterker te worden. Hoe kunnen we laten zien dat het niet zo zwart-wit ligt, dat het narcisme van de kleine verschillen met al z’n spanningen alleen maar kan leiden tot waandenkbeelden over elkaar? Door aandacht te hebben voor grensgangers, de personages die in onze rijke geschiedenis tussen de culturen reisden en die zich niets aantrokken van afkomst, nationale identiteit of religie”, aldus Benali.

Het essay Reizigers van een nieuwe tijd is de hele maand oktober te koop voor €3,99.

bestel