Rotterdamse Nacht van de Filosofie

Op de Rotterdamse Nacht van de Filosofie zijn in de drie zalen van Arminius een keur aan lezingen, debatten en theater. Femke Halsema presenteert haar Essay van de Maand van de Filosofie Macht en Verbeelding. Cultuurfilosoof Maarten Coolen legt uit waarom zoveel mensen aan burn-out lijden en mindfulness slecht werkt. Denker des Vaderlands René ten Bos duidt de actualiteit. Emanuel Rutten geeft een filosofisch college over de liefde. Ger Groot en Leon Heuts gaan in gesprek over de moderne filosofie. Awee Prins bespreekt ons broze leven en Laura van Dolron speelt een theatermonoloog. Antoine Bodar wijst op de waarde van tradities.

U kunt op de Nacht in live gesprek gaan met Socrates, Nietzsche, Simone de Beauvoir, Freud en Descartes. En als u het even teveel wordt kunt u inspiratie opdoen in de Escapism Room, in de prachtige torenkamer van Arminius met uitzicht op de geestverruimende skyline van Rotterdam!

Koop kaarten

Macht en Verbeelding met Femke Halsema
De afgelopen decennia is utopisme in het verdomhoekje van grootheidswaanzin en totalitair verlangen terechtgekomen. De laatste jaren keren vergezichten voorzichtig terug in de intellectuele randen van de politiek. Gedijt de democratie op intellectuele en artistieke verbeelding zoals de revolutionaire jongeren in de jaren zestig dachten? Maar rechtvaardigen intellectuelen daarmee niet, zoals Bolkestein ooit schreef, gevaarlijke politieke ideeën? Of wordt moderne politiek door de weerzin tegen verbeelding juist hol, technocratisch en repressief? Femke Halsema gaat in op de lastige verhouding tussen verbeelding en macht. Zij onderzoekt of verbeeldingsrijke vergezichten zich kunnen verzoenen met de politieke praktijk.

Femke Halsema is publicist, programmamaker en bestuurder. Van 1998 tot 2011 was zij Tweede Kamerlid en acht jaar lang fractievoorzitter en politiek leider van Groen Links. Sindsdien was zij bijzonder hoogleraar in Tilburg en Utrecht en leidde zij twee overheidscommissies. Zij schreef Nergensland (2017), Pluche (2016), David en Goliath 2.0 (Oratie Utrecht, 2012), Zoeken naar vrijheid (2010) & Geluk (2008). www.femkehalsema.nl

Burn-out met cultuurfilosoof Maarten Coolen
Werkstress is beroepsziekte nummer één in Nederland: 1 op de 7 werknemers meldt jaarlijks burn-outklachten en 1 op de 20 zit daardoor langdurig thuis. Cultuurfilosoof Maarten Coolen geeft een belangrijke verklaring: de hedendaagse mens ziet zichzelf als individueel verantwoordelijk voor zijn eigen identiteit, zijn ‘ik’ is immers maakbaar. Vroeger was dat anders, je was iemand door de plaats die je had in de gemeenschap waarin je was geboren, of door je functie in het arbeidsproces. Nu hangt je identiteit af van de mate waarin je erin slaagt voortdurend je autobiografie bij te werken. Wat als het je niet langer lukt om je levensverhaal op gang te houden? Dan is er helemaal geen ‘ik’ meer: je raakt existentieel opgebrand.

 Is er een oplossing? Terug naar vroeger is niet mogelijk. En van de zelfhelpindustrie is weinig te verwachten. Zo werpen cursussen in mindfulness het individu nog meer op zichzelf terug en zijn daarom eerder deel van het probleem, dan dat ze een oplossing bieden. Coolen pleit ervoor, dat maatschappelijke instituties zo worden ingericht, dat ze ons helpen onze omgang met deze verhalen over onszelf vol te houden.

 Maarten Coolen was docent en onderzoeker in de cultuurfilosofie en filosofische antropologie aan de Afdeling Wijsbegeerte van de Universiteit van Amsterdam. Als gast bij dezelfde afdeling zet hij deze activiteiten voort, t.m.t.coolen@uva.nl

Geborgen in Traditie met Antoine Bodar
Antoine Bodar beschouwt de rol van traditie in de huidige tijd. Dit is het moment om ons af te vragen in welke traditie we staan en of die wellicht troost in bange dagen kan verschaffen. Traditie betekent immers verbinding met het verleden –collectief én individueel. Bij elke vernieuwing past het de traditie te raadplegen om niet te blijven steken in de waan van de week. Stellig is menigeen ervan overtuigd dat juist in een tijd van crises traditie houvast kan geven en zo geborgenheid. Wie de traditie in ogenschouw neemt – maar natuurlijk met kritische blik –, die ontleent daaraan zekerheid en een gevoel voor betrekkelijkheid. Aldus weten we ons geborgen in traditie.

Antoine Bodar is priester en hoogleraar, schrijver van boeken over cultuur en christendom en programmamaker bij radio en televisie, www.antoinebodar.nl

De Liefdeskubus, filosofisch college over de liefde door Emanuel Rutten
Het denken en de liefde lijken tegenover elkaar te staan. Toch werpt logisch nadenken een verrassend licht op de liefde. Emanuel Rutten doordacht de belangrijkste eigenschappen van de liefde en ontwierp de Liefdeskubus: verschillende visies op de liefde die soms samengaan en soms onverenigbaar zijn. Waar zit U op deze Liefdeskubus? En wat betekent dat voor uw liefdesleven?

Emanuel Rutten is filosoof aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoeksgebied omvat de relatie tussen geloof en wetenschap, wereldbeelden, kennisleer, logica, retorica en esthetiek. Hij verwierf bekendheid met een door hemzelf ontwikkeld argument voor het bestaan van God, www.gjerutten.nl

Het broze leven door Awee Prins
Awee Prins promoveerde op de filosofische bestseller Uit verveling, een pleidooi voor de acceptatie van de tijdelijkheid der dingen en het herwaarderen van het alledaagse. Hij raakte er van overtuigd dat onze cultuur wegloopt voor de menselijke broosheid en maakt zich sterk voor de acceptatie van de mens als een ‘oneindig bedreigd’ wezen.

Prins is filosoof en doceert aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. In 1991 richtte hij het Centrum voor Filosofie en Kunst (CFK) op en in 2006 ontving hij de Onderwijsprijs. Hij is dean van de Erasmus Honours Academy.

Ger Groot in gesprek met Wessel ten Boom over moderne filosofie
Ger Groot publiceerde onlangs het bejubelde De geest uit de fles, Hoe de moderne mens werd wie hij is. Hierin beschrijft hij hoe de mens de afgelopen eeuwen de zekerheid van het geloof verlaat en langzaam op eigen benen leert staan. Wessel ten Boom schreef Van Luther tot Heidegger, over de moderne Duitse filosofie. Groot en ten Boom gaan in gesprek met elkaar over de moderne filosofie: in welke mate kan de filosofie ons helpen op eigen benen te staan?

Groot is bijzonder hoogleraar Filosofie en Literatuur aan de Radboud Universiteit. Hij is columnist bij Trouw en publiceert regelmatig in verschillende media. Ten Boom is emeritus predikant en publiceerde meerdere boeken op het gebied van dogmatiek en kerkgeschiedenis en twee dichtbundels.

Ontmoet uw filosoof
Hoe zou het zijn om Socrates, Simone de Beauvoir, Freud, Descartes  of Nietzsche te ontmoeten? De Nacht van de Filosofie maakt het mogelijk: studenten wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit verbeelden hun favoriete filosoof en gaan in gesprek met het publiek. Ontdek met Socrates dat u eigenlijk niet zoveel weet, discussieer over uw driften met Freud, vind uit hoe vrouwen worden ‘gemaakt’ met Simone de Beauvoir, maak een keuze tussen lichaam en geest met Descartes en bestorm de hemel met Nietzsche.

Escapism Room
Een ruimte om de alledaagse werkelijkheid te ontvluchten: de Escapism Room boven in de toren van Arminius, uitkijkend over de skyline van Rotterdam. Een tentoonstelling van gedichten, dromen, kunst en quotes van filosofen. U keert weer geïnspireerd op aarde terug!

Boekentafel Donner
Boekhandel Donner zal een toepasselijke selectie van boeken verkopen, www.donner.nl

Deze avond wordt georganiseerd door de Internationale School voor Wijsbegeerte, Boekhandel Donner, Wijsgerige Faculteitsvereniging ERA en Arminius.